główna zawartość strony

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK SZEREGU SZUMIĄCEGO (sz, ż, cz, dż)

Ćwiczenia motoryki narządów mowy:

• konik – kląskanie czubkiem i środkiem języka;

• winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak jakby był windą – raz do góry, raz do dołu;

• malarz – malujemy pędzlem (język) sufit (podniebienie) – zaczynamy od zębów w stronę gardła;

• młotek – wbijamy gwoździe w ścianę. Zamieniamy język w młotek, który będzie wbijał w ścianę (wałek dziąsłowy) zaczarowane gwoździe (najpierw należy szpatułką lub zimną łyżeczką dotknąć podniebienia tuż za górnymi siekaczami nazywając je np. zaczarowanym miejscem lub parkingiem – w tym miejscu język powinien „przybijać” gwoździe);

• liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole przy szeroko otwartej buzi;

•żyrafa – ma długą szyję, którą potrafi wyciągnąć wysoko do góry – a jak daleko ty sięgniesz swoim językiem?;

• słoń – ma długą trąbę, którą potrafi wszędzie sięgnąć – a czy ty potrafisz dotknąć językiem ostatniego zęba na górze? ( na dole, nosa, brody, ucha itd.);

• sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż i rozciąganie języka); • wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby;

• półeczka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów;

• zlizywanie z płaskiego talerza nutelli, miodu, mleka w proszku – w zależności od upodobań dziecka; • odrywanie językiem przyklejonego do podniebienia opłatka, andruta;

• zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka;

• przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu (na „parkingu”) rodzynek, płatków kukurydzianych, ryżu preparowanego itp. • wysyłanie całusków na odległość;

• świnka – wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek; • wąsy – przytrzymywanie słomki lub ołówka pomiędzy wargą a nosem (oczywiście bez pomocy rąk); • straż pożarna – naśladowanie syreny poprzez dosadne wymawianiegłosek e – o, i – u, a – u;

WYWOŁYWANIE GŁOSKI W IZOLACJI

Wywoływanie głosek szeregu szumiącego zaczynamy od głoski „sz”:

• podczas wymawiania głoski sz robimy z warg „ryjek” - można przytrzymać policzki palcami;

• język unosimy do góry w okolice wałka dziąsłowego („zaczarowane miejsce” z wcześniejszych ćwiczeń);

• zęby zbliżamy do siebie (nie zaciskamy!): utrzymując to położenie narządów artykulacyjnych polecamy dziecku dmuchać na czubek języka

UTRWALANIE GŁOSKI W IZOLACJI

• Zabawa „ciepło – zimno” - na zmianę sami mówimy sz – s trzymając dłoń dziecka przy swoich ustach; dziecko odczuwa na dłoni ciepło przy głosce szszszsz, zimno przy głosce ssssssssss. Potem zamiana: to dziecko wymawia głoski.

• Zabawa w „szumki” - wypowiadamy zdanie, dziecko wybrzmiewa głoskę sz: - szumi morze – szszsz... - szumi wiatr – szszsz.... - szumi las – szszsz... - szumi woda – szszsz... - szumią drzewa – szszsz... - szumią liście – szszsz... - szumię ja – szszsz... - szumisz ty – szszsz... - szumi babcia – szszsz... itd.

UTRWALANIE GŁOSKI W SYLABACH

Rozmowa w języku Zulu – Gula – powtarzanie sylab zawierających głoskę sz: sza, szo, sze, szu, szy asza, aszo, asze, aszu, aszy osza, oszo, osze, oszu, oszy, esza, eszo, esze, eszu, eszy, usza, uszo, usze, uszu, uszy, ysza, yszo, ysze, yszu, yszy

UTRWALANIE GŁOSKI W WYRAZACH

Przykładowe wyrazy: szafa, szalik, szatnia, szabla, szachy, szopa, szofer, szeroki, szelki, szuflada, szufelka, szyba, szyja, szyny, szynka, szydełko, kasza, kaszel, maszyna, nosze, kosze, kalosze, koszyk, koszula, kieszeń, wieszak, puszek, groszek kosz, listonosz, kapelusz, mysz szkoła, szkło, szklanka, szpulka, szpital, szpada, szpak, sznurek, sznurowadło, szmata myszka, puszka, broszka, gruszka, poduszka, szyszka, szary szalik, szkolna szatnia, bursztynowa broszka, szerokie szelki, pluszowy kapelusz, wasza szkoła, nasza szatnia, puszka groszku, szara mysz, koszyk gruszek, wyszywana poduszka, szklany naszyjnik

UTRWALANIE GŁOSKI W ZDANIACH AŻ DO ZAUTOMATYZOWANIA POPRAWNEJ ARTYKULACJI W MOWIE POTOCZNEJ

Przykładowy materiał do ćwiczeń: Na wieszaku wisi szalik. W szatni stoją wieszaki. W koszyku jest groszek. Mama szyje koszulę. W szkole jest szatnia. W szufladzie są szachy. Nasza pani pisze na maszynie. Urszula idzie do szkoły. Szymek ma szarą koszulę. Wszystkie przedszkolaki noszą fartuszki. W koszyku jest sałata. Koło szkoły stoją sanki. W szafie wisi sukienka. Mama przyniosła ze sklepu szynkę. Stefan ma kaszel. W szufladzie są spinki. Przy szpitalu rosną sosny. W szopie stoi kosa. „Łakomczuszek” Raz do brzuszka łakomczuszka wpadła gruszka, dwa jabłuszka, miód z garnuszka, z barszczem uszka i bigosu cała puszka Oj, uważaj łakomczuszku – straszny tłok jest w twoim brzuszku! Od Warszawy do Koluszek tyś największy łakomczuszek!